Νοσοκόμα

Ανατύπωση από τον δίσκο Columbia (Ελλάδος) DG 6558.
Σχολιάζοντας την παρούσα ηχογράφηση καθώς και το τραγούδι "Η νοσοκόμα" σε μουσική Γιάννη Παπαϊωάννου και στίχους Κώστα Μάνεση (δίσκος His Master's Voice AO 2874, Αθήνα 1949), αναφέρει η Αλεξάνδρα Καρίνα (βλ. "Επαγγέλματα και ονόματα γυναικών ως έμφυλες αναπαραστάσεις στο αστικό λαϊκό και ρεμπέτικο τραγούδι", Διπλωματική εργασία, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Παιδαγωγική Σχολή, Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, Θεσσαλονίκη, Μάιος 2018, σελ. 57-58):
«Το έπος του ’40, αποτυπώθηκε σε μία σειρά ρεμπέτικων τραγουδιών. Η θεματολογία αυτής της περιόδου του ρεμπέτικου τραγουδιού καλύπτει ιστορικά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο, την τριπλή κατοχή, την αντίσταση, την απελευθέρωση και τον εμφύλιο πόλεμο καθώς και τη μεταπολεμική Ελλάδα (Καρδαράς, 2015). Η γυναικεία εργασία στην έναρξη του Β ́ Παγκοσμίου πολέμου, καθώς και στο τέλος του εμφυλίου αποτυπώνεται από τα δύο τραγούδια που εξετάζονται εδώ Νοσοκόμα μου μικρή (1940) [ο τίτλος του τραγουδιού είναι "Νοσοκόμα"] και Η Νοσοκόμα (1949). Πρόκειται για δύο καθαρά ερωτικά τραγούδια που όμως αναφέρονται στο επάγγελμα της νοσοκόμας. Η ύπαρξη σχολών νοσοκόμων είναι γνωστή από το 19ο αιώνα, όταν η "Φιλόπτωχος Αδελφότης Κυριών του Πέραν" οργανώνει μία σειρά εκπαιδευτικών εργαστηρίων, όπου μεταξύ των άλλων εκπαιδεύονται ετησίως και 15 Νοσοκόμες από την αντίστοιχη Σχολή Νοσοκόμων (1895). Αργότερα, το 1920 ιδρύεται από το Λύκειο των Ελληνίδων Σμύρνης μεταξύ άλλων και σχολή νοσοκόμων (Δαλακούρα -Ζιώγου, 2015:282). Λίγο πριν την έναρξη του Β ́ Παγκοσμίου Πολέμου ιδρύεται το 1937, επί δικτατορίας του Μεταξά η Σχολή Επισκεπτριών Αδερφών και Νοσοκόμων (ΣΕΑΝ), που ήταν τριετούς φοιτήσεως και αντιστοιχούσε σε επίπεδο σπουδών μέσης εκπαίδευσης. Στον πόλεμο του 1940 περίπου 3000 νοσοκόμες ακολούθησαν τα ελληνικά στρατεύματα στο αλβανικό μέτωπο (Δημητριάδου, 2003:30-31).
Στο πρώτο τραγούδι Νοσοκόμα μου μικρή [ο τίτλος του τραγουδιού είναι "Νοσοκόμα"], τα υποκοριστικά μικρή και μικρούλα μου καθώς και ο στίχος χαθήκανε τόσοι γιατροί με γνώμες και με πείρα φέρνει σε αντιδιαστολή το επάγγελμα της νοσοκόμας και τη γυναικεία παρουσία με το επάγγελμα του γιατρού και την ανδρική παρουσία. Οι χαρακτηρισμοί τσαχπίνα, μικρή, μικρούλα, την καρδιά να κλέψεις, η σκληρή σου γνώμη, που συνοδεύουν τη γυναικεία παρουσία αντιπαραβάλλονται με τη γνώμη και την πείρα που συνοδεύουν την ανδρική παρουσία. Αντίστοιχα, αν και λιγότερο μειωτικά κινείται και η στιχουργική στο τραγούδι του 1949 Η Νοσοκόμα. Η εκπαίδευση αδερφών νοσοκόμων υπήρξε εκτεταμένη αριθμητικά την περίοδο του εμφυλίου (Δημητριάδου, 2003). Το δημοφιλές λογοτεχνικό ζήτημα του θανάτου και του έρωτα αποτυπώνεται σε αυτό το ρεμπέτικο τραγούδι, από το χάρο γλύτωσα για την κακή μου μοίρα, και έπεσα στα χέρια σου κι άλλη λαχτάρα πήρα».

Δημιουργός (Συνθέτης):
Στιχουργός:
Μαυροφρύδης Β.
Τραγουδιστές:
Συνογιάννης Κ., Συνογιάννης Χρ.
Ορχήστρα-Εκτελεστές:
Λαϊκή ορχήστρα
Χρονολογία ηχογράφησης:
1940
Τόπος ηχογράφησης:
Αθήνα
Γλώσσα/ες:
Ελληνικά
Εκδότης:
Columbia Τουρκίας
Αριθμός καταλόγου:
DT 171
Αριθμός μήτρας:
CG 2041
Διάρκεια:
3:15
Θέση τεκμηρίου:
Δισκοθήκη Αρχείου Κουνάδη
Φυσική περιγραφή:
Δίσκος 10'' (25 εκατοστών)
Προέλευση:
Αρχείο Κουνάδη
Αναγνωριστικό:
Col_DT171_Nosokoma
Άδεια χρήσης:
cc
Παραπομπή:
Αρχείο Κουνάδη, "Νοσοκόμα", 2019, https://vmrebetiko.gr/item?id=9708

Ανατύπωση από τον δίσκο Columbia (Ελλάδος) DG 6558.
Σχολιάζοντας την παρούσα ηχογράφηση καθώς και το τραγούδι "Η νοσοκόμα" σε μουσική Γιάννη Παπαϊωάννου και στίχους Κώστα Μάνεση (δίσκος His Master's Voice AO 2874, Αθήνα 1949), αναφέρει η Αλεξάνδρα Καρίνα (βλ. "Επαγγέλματα και ονόματα γυναικών ως έμφυλες αναπαραστάσεις στο αστικό λαϊκό και ρεμπέτικο τραγούδι", Διπλωματική εργασία, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Παιδαγωγική Σχολή, Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, Θεσσαλονίκη, Μάιος 2018, σελ. 57-58):
«Το έπος του ’40, αποτυπώθηκε σε μία σειρά ρεμπέτικων τραγουδιών. Η θεματολογία αυτής της περιόδου του ρεμπέτικου τραγουδιού καλύπτει ιστορικά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο, την τριπλή κατοχή, την αντίσταση, την απελευθέρωση και τον εμφύλιο πόλεμο καθώς και τη μεταπολεμική Ελλάδα (Καρδαράς, 2015). Η γυναικεία εργασία στην έναρξη του Β ́ Παγκοσμίου πολέμου, καθώς και στο τέλος του εμφυλίου αποτυπώνεται από τα δύο τραγούδια που εξετάζονται εδώ Νοσοκόμα μου μικρή (1940) [ο τίτλος του τραγουδιού είναι "Νοσοκόμα"] και Η Νοσοκόμα (1949). Πρόκειται για δύο καθαρά ερωτικά τραγούδια που όμως αναφέρονται στο επάγγελμα της νοσοκόμας. Η ύπαρξη σχολών νοσοκόμων είναι γνωστή από το 19ο αιώνα, όταν η "Φιλόπτωχος Αδελφότης Κυριών του Πέραν" οργανώνει μία σειρά εκπαιδευτικών εργαστηρίων, όπου μεταξύ των άλλων εκπαιδεύονται ετησίως και 15 Νοσοκόμες από την αντίστοιχη Σχολή Νοσοκόμων (1895). Αργότερα, το 1920 ιδρύεται από το Λύκειο των Ελληνίδων Σμύρνης μεταξύ άλλων και σχολή νοσοκόμων (Δαλακούρα -Ζιώγου, 2015:282). Λίγο πριν την έναρξη του Β ́ Παγκοσμίου Πολέμου ιδρύεται το 1937, επί δικτατορίας του Μεταξά η Σχολή Επισκεπτριών Αδερφών και Νοσοκόμων (ΣΕΑΝ), που ήταν τριετούς φοιτήσεως και αντιστοιχούσε σε επίπεδο σπουδών μέσης εκπαίδευσης. Στον πόλεμο του 1940 περίπου 3000 νοσοκόμες ακολούθησαν τα ελληνικά στρατεύματα στο αλβανικό μέτωπο (Δημητριάδου, 2003:30-31).
Στο πρώτο τραγούδι Νοσοκόμα μου μικρή [ο τίτλος του τραγουδιού είναι "Νοσοκόμα"], τα υποκοριστικά μικρή και μικρούλα μου καθώς και ο στίχος χαθήκανε τόσοι γιατροί με γνώμες και με πείρα φέρνει σε αντιδιαστολή το επάγγελμα της νοσοκόμας και τη γυναικεία παρουσία με το επάγγελμα του γιατρού και την ανδρική παρουσία. Οι χαρακτηρισμοί τσαχπίνα, μικρή, μικρούλα, την καρδιά να κλέψεις, η σκληρή σου γνώμη, που συνοδεύουν τη γυναικεία παρουσία αντιπαραβάλλονται με τη γνώμη και την πείρα που συνοδεύουν την ανδρική παρουσία. Αντίστοιχα, αν και λιγότερο μειωτικά κινείται και η στιχουργική στο τραγούδι του 1949 Η Νοσοκόμα. Η εκπαίδευση αδερφών νοσοκόμων υπήρξε εκτεταμένη αριθμητικά την περίοδο του εμφυλίου (Δημητριάδου, 2003). Το δημοφιλές λογοτεχνικό ζήτημα του θανάτου και του έρωτα αποτυπώνεται σε αυτό το ρεμπέτικο τραγούδι, από το χάρο γλύτωσα για την κακή μου μοίρα, και έπεσα στα χέρια σου κι άλλη λαχτάρα πήρα».

Δημιουργός (Συνθέτης):
Στιχουργός:
Μαυροφρύδης Β.
Τραγουδιστές:
Συνογιάννης Κ., Συνογιάννης Χρ.
Ορχήστρα-Εκτελεστές:
Λαϊκή ορχήστρα
Χρονολογία ηχογράφησης:
1940
Τόπος ηχογράφησης:
Αθήνα
Γλώσσα/ες:
Ελληνικά
Εκδότης:
Columbia Τουρκίας
Αριθμός καταλόγου:
DT 171
Αριθμός μήτρας:
CG 2041
Διάρκεια:
3:15
Θέση τεκμηρίου:
Δισκοθήκη Αρχείου Κουνάδη
Φυσική περιγραφή:
Δίσκος 10'' (25 εκατοστών)
Προέλευση:
Αρχείο Κουνάδη
Αναγνωριστικό:
Col_DT171_Nosokoma
Άδεια χρήσης:
cc
Παραπομπή:
Αρχείο Κουνάδη, "Νοσοκόμα", 2019, https://vmrebetiko.gr/item?id=9708

Δείτε επίσης